ΠΕΚΑΠ, Η ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΣΤΟ «ΝΕΟ ΛΥΚΕΙΟ»

Σήμερα, σε όλες τις χώρες

ς (αναπτυγμένες τεχνολογικά και αναπτυσσόμενες) συντελείται η δημιουργία μιας νέας πραγματικότητας που μεταφράζεται σε νέα επαγγέλματα και νέα δίκτυα διανομής της πληροφορίας η οποία αποκτά αξία υλικού αγαθού. Μέρος αυτής της πραγματικότητας είναι η επιστήμη της Πληροφορικής, η οποία συνδυάζει την τεχνολογία των υπολογιστών, τη ρομποτική και φυσικά τις θετικές επιστήμες.

Στην εκπαίδευση η Πληροφορική προσφέρεται ως επιστήμη η οποία αντιμετωπίζει με αναλυτικό και συνθετικό τρόπο αυθεντικά προβλήματα από κάθε τομέα της ανθρώπινης δραστηριότητας εισάγοντας τους μαθητές στη δομημένη λογική αλγοριθμική σκέψη. Παράλληλα αντιμετωπίζεται ως το εργαλείο για την καλύτερη επίτευξη των εκπαιδευτικών στόχων καθώς και ως το εργαλείο το οποίο μέσω των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών θα βοηθήσει στην ένταξη των μαθητών στις απαιτήσεις της σύγχρονης κοινωνίας.

Η Πληροφορική, ως γνωστικό αντικείμενο, προβάλλει επιτακτικά και επηρεάζει έντονα τόσο το νοητό όσο και το νοητικό μαθησιακό πεδίο των μαθητών. Το γεγονός αυτό αναδεικνύει την ανάγκη διαμόρφωσης σύγχρονων διδακτικών προσεγγίσεων που θα ανταποκρίνονται στα ζητούμενα του σήμερα και του αύριο.

Η διδασκαλία της πληροφορικής οφείλει να αποτελείται από δύο σκέλη:

Α. Επιστημονική παιδεία της Πληροφορικής Β. Τεχνολογική εκπαίδευση της Πληροφορικής

Aν επιθυμούσαμε να δώσουμε ένα σχήμα στην πρόταση μπορούμε να παραθέσουμε το παρακάτω:

Πιστεύουμε ότι από πλευράς πολιτείας εξετάζεται σε μεγάλο βαθμό μόνο η τεχνολογική όψη της πληροφορικής όπως διαφαίνεται και από το σχέδιο διαβούλευσης, η οποία με τις δεξιότητες που προσφέρει, επιδιώκει να καλύψει τις αυριανές επαγγελματικές ανάγκες ενός μαθητή και τις ανάγκες του ως χρήστη των τεχνολογικών επιτευγμάτων.

Η πρότασή μας αφορά σε μία διδακτική προσέγγιση της Πληροφορικής, η οποία πέρα από τις δεξιότητες φιλοδοξεί να καλύψει τις ανάγκες της σκέψης και της πληροφορικής κουλτούρας κάθε μαθητή, με διαχρονικές γνώσεις και ικανότητες, ανεξαρτήτως αν θα έχει ή όχι επαγγελματική σχέση με την πληροφορική στο μέλλον. Η προσέγγιση αυτή συνδυαζόμενη με διαθεματικές δραστηριότητες που απαιτούν τη χρήση υπολογιστή θα προσφέρει παράλληλα πληροφορικές δεξιότητες χρήσης Η/Υ στους μαθητές.
Αξίζει να τονιστεί ότι η προσέγγιση των περισσότερων χωρών στον Ευρωπαϊκό χώρο, είναι προς αυτή την κατεύθυνση επιλέγοντας να διδάσκεται η Πληροφορική και ως αυτόνομο γνωστικό αντικείμενο, αλλά και να χρησιμοποιείται ως εργαλείο στα υπόλοιπα γνωστικά αντικείμενα. Ακόμη και η Γερμανία αναθεωρεί πλέον την επιλογή που είχε κάνει, επανεντάσσοντας την Πληροφορική ως ανεξάρτητο γνωστικό αντικείμενο στο Κ10‐Κ12. Εκτός αυτού, η σύγκριση της Ελλάδας με χώρες όπως η Φινλανδία περιέχει λογικό άλμα, καθώς η τελευταία είναι μια χώρα με συντριπτικά ποσοστά στη διάχυση των νέων τεχνολογιών και του διαδικτύου στο σύνολο του πληθυσμού της.

Άποψή μας είναι πως, ως επιστήμες του μέλλοντος και ραγδαία εξελισσόμενες επιστήμες η Πληροφορική, όπως και η Βιολογία, δε μπορεί παρά να αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης, αλλά ταυτόχρονα επιβάλλεται να περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα Σπουδών του λυκείου καθώς η προετοιμασία του πολίτη στη δομούμενη Κοινωνία της Γνώσης, δεν μπορεί παρά να αποτελεί υποχρέωση της Πολιτείας, ανεξάρτητα από συντεχνιακές επιδιώξεις οι οποίες οφείλουν και ανήκουν στο παρελθόν.

Σκοπός λοιπόν είναι ως προς την επιστημονική παιδεία της Πληροφορικής:

1. Να παρουσιαστεί η εξέλιξη της ανθρώπινης σκέψης που οδήγησε στη σύλληψη και δημιουργία των υπολογιστών.
2. Να δοθεί η σύνδεση με τη Λογική, τα Μαθηματικά, τη Φυσική και τις άλλες επιστήμες.
3. Να αναπτυχθεί η αναλυτική και συνθετική σκέψη των μαθητών.
4. Να αποκτηθούν οι ικανότητες μεθοδολογικού χαρακτήρα.
5. Να οργανωθεί η σκέψη τους και κυρίως να αποκτηθούν μεταγνωστικές δεξιότητες.
6. Να αναπτυχθούν και να αξιοποιηθούν δεξιότητες και ικανότητες σχετικές με την αλγοριθμική και την ορθολογική χρήση στην καθημερινή ζωή.
7. Να χρησιμοποιηθούν αλληλεπιδραστικά συστήματα ως εργαλεία διδακτικής προσέγγισης μέσω της ανακάλυψης.
8. Να παρουσιαστεί η διαθεματική και διεπιστημονική εφαρμογή της πληροφορικής που προσφέρει ευκαιρίες για νέες μεθόδους έρευνας και μάθησης.

Πρέπει να επισημανθεί πως η Αλγοριθμική ως πεδίο αναδείχθηκε από την επιστήμη των Μαθηματικών όμως εδώ και δεκαετίες αποτελεί ανεξάρτητο και αναπόσπαστο πεδίο, τμήμα της Επιστήμης της Πληροφορικής.
Πρόταση περιεχομένων Αναλυτικού Προγράμματος :
Α1. Από τη λογική του Αριστοτέλη – Σκέψη και Γλώσσα

a. Η αλήθεια
b. Ο συλλογισμός
c. Το παράδοξο

Α2. Στα μαθηματικά της Λογικής – Νόμοι της Σκέψης
a. Ο λογικός λογισμός
b. Η μαθηματικοποίηση της Λογικής
c. Η λογικοποίηση των μαθηματικών



Α3. Στη λογική της Πληροφορικής – Μηχανισμός της Σκέψης



a. Ο υπολογισμός του λογισμού
b. Το αλφάβητο του υπολογιστή
c. Η γραμματική του υπολογιστή



Α4. Το πέρασμα στην Τεχνολογία – Από το Νοητό στο Αισθητό



a. Οι λογικές πύλες
b. Η οργάνωση των δεδομένων
c. Η αποθήκευση των δεδομένων



Α5. Αλγόριθμοι και Προγραμματισμός – Η Τέχνη του Υπολογισμού



a. Η τέχνη του υπολογισμού



b. Ο αλγόριθμος του Konigsberg



c. Ο αλγόριθμος του πύργου



Α6. Αλγόριθμοι και Πολυπλοκότητα – Αναζήτηση Αλγορίθμων



a. Ο αλγόριθμος της ζωής



b. Ο αλγόριθμος του λαβύρινθου



c. Ο αλγόριθμος του τραίνου



Α7. Διακριτό και Συνεχές – Ψηφιακό και Αναλογικό



a. Η ψηφιοποίηση



b. Το διακριτό



c. Το συνεχές



Β1. Ανάλυση Προβλήματος



9. Καθορισμός και κατανόηση



10. Δομή



11. Καθορισμός απαιτήσεων



Β2. Σχεδίαση Αλγορίθμων



a. Βασικές έννοιες



ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ



ΠΡΟΤΑΣΗ: Η ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΣΤΟ «ΝΕΟ ΛΥΚΕΙΟ»



b. Μεθοδολογίες σχεδιασμού



c. Ανάπτυξη – Έλεγχος



Β3. Υλοποίηση 1



a. Είδη, τεχνικές και περιβάλλοντα



b. Δομικά στοιχεία



c. Στοιχεία σύγχρονων περιβαλλόντων



Β4. Υλοποίηση 2



a. Σχεδιασμός



b. Περιβάλλοντα διεπαφής



c. Εκσφαλμάτωση



Β5. Αξιολόγηση – Τεκμηρίωση



a. Αξιολόγηση



b. Βελτιστοποίηση



c. Επέκταση



Γ1. Άνθρωπος και Μηχανή – Η Συνύπαρξη



a. Το ρομπότ



b. Η αισθητοποίηση



c. Η επικοινωνία



Γ2. Προσβλέποντας στο Μέλλον – Ανυπέρβλητα Όρια ;



a. Εικονική πραγματικότητα



b. Η τεχνητή νοημοσύνη



c. Ο υπολογιστής του μέλλοντος



Η παραπάνω πρόταση ευελπιστούμε να χρησιμοποιηθεί για τη συγγραφή αναλυτικού προγράμματος σπουδών με εφαρμογή σε όλες τις τάξεις του διαγγελθέντος Νέου Λυκείου, ως μάθημα γενικής παιδείας και αποδέκτες το μαθητικό δυναμικό και των τριών τάξεων.
Επίσης, θεωρείται επιβεβλημένη η διδασκαλία του μαθήματος της Πληροφορικής σε Β’ και Γ’ Λυκείου, στους μαθητές οι οποίοι ακολουθούν Θετική ή Τεχνολογική κατεύθυνση.

Η θεωρητική πλευρά του μαθήματος κατεύθυνσης δύναται να καλυφθεί από δύο μέρη. Το πρώτο μέρος μπορεί να αναφέρεται στις ενότητες Ανάλυση Προβλήματος και Σχεδίαση αλγορίθμου, όπου η έμφαση δίνεται στην ανάπτυξη δεξιοτήτων αλγοριθμικής προσέγγισης των προβλημάτων. Το δεύτερο μέρος αφιερώνεται στην υλοποίηση προγραμμάτων τόσο σε περιβάλλον γλωσσών προγραμματισμού υψηλού επιπέδου όσο και σε αντικειμενοστραφές. Σημαντικό σημείο επίσης αποτελεί το να γνωρίσουν την Πληροφορική οι μαθητές που θα την ακολουθήσουν στις σπουδές τους, εκτός από τη χρήση της ως εργαλείου σε άλλες επιστήμες.



Μελετώντας τα περιγράμματα των αναλυτικών προγραμμάτων σπουδών για το γνωστικό αντικείμενο (Πλαίσιο Σπουδών Πληροφορικής, 2004) και ειδικά το αντίστοιχο ΑΠΣ του

Μαθήματος Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον Γ’ Λυκείου (ΑΠΣ ΑΕΠΠ, 1999), σε συνδυασμό με το δεδομένο ότι είναι μάθημα κατεύθυνσης, το οποίο εξετάζεται σε πανελλαδικό επίπεδο εδώ και δέκα χρόνια, προτείνεται το μάθημα να διδάσκεται από τη Β’ Λυκείου.



Το προτεινόμενο περίγραμμα του αναλυτικού προγράμματος για τις τάξεις Β’ και Γ’ Λυκείου ως προς την ήδη υπάρχουσα τεχνολογική κατεύθυνση παρατίθεται παρακάτω:



Τάξεις Ενότητες





Β’ κατεύθυνσης





( ιδακτικές Ώρες: 50)





ΛΟΓΙΚΑ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ, ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ



1. Εισαγωγή στον προγραμματισμό



• Τι είναι πρόγραμμα.



• Κύκλος ανάπτυξης προγραμμάτων



2. Αλγόριθμοι – Λογικά Διαγράμματα



• Ακολουθιακή δομή



• Δομή διακλάδωσης



• Επαναληπτική δομή



• Υποπρογράμματα



• Πίνακες



3. Τελική εργασία (Project)



4. Επαναλήψεις





Γ’ κατεύθυνσης





(Διδακτικές Ώρες: 50)





ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΑΛΓΟΡΙΘΜΩΝ ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ



1. Επανάληψη ύλης Β’ Λυκείου



2. Κωδικοποίηση



• Δομή του προγράμματος



• Βασικοί τύποι δεδομένων

• Είσοδος ‐ έξοδος δεδομένων



• Σφάλματα στον προγραμματισμό



• Ενσωματωμένες Συναρτήσεις



• Εκφράσεις και προτεραιότητα πράξεων



• Μαθηματικές



• Λογικές



• Δομή Διακλάδωσης (εντολές υπό συνθήκη)



• απλές



• σύνθετες



• πολλαπλή διακλάδωση



• Επαναληπτική Δομή



• Τύποι δεδομένων οριζόμενοι από το χρήστη (µόνο για δημιουργία πίνακα)



• Συναρτήσεις



• Διαδικασίες



• Πίνακες

• Ταξινόμηση ‐ Αναζήτηση



3. Επαναλήψεις





Αν το επιθυμείτε, η Ένωσή μας θα μπορούσε να παρουσιάσει πιο αναλυτικά, το παραπάνω σχέδιο.